Gündəm / Dünya

Beynəlxalq Ədalət Məhkəməsi Rusiyaya qarşı iki hərbi cinayət işi açacaq

Beynəlxalq Ədalət Məhkəməsi Rusiyaya qarşı iki hərbi cinayət işi açacaq

Beynəlxalq Cinayət Məhkəməsi Rusiyanın Ukraynaya müdaxiləsi ilə bağlı iki hərbi cinayət işi açmaq niyyətindədir: Ukraynalı uşaqların oğurlanması və Rusiya Federasiyasının mülki infrastruktura qəsdən hücumu.

"Kanal14.az" bildirir ki, bu barədə məlumatı "The New York Times" mediası yayıb.

Təfərrüatlar: Beynəlxalq Cinayət Məhkəməsi (ICC) qərardan xəbəri olan, lakin ictimaiyyət qarşısında çıxış etməyə icazəsi olmayan indiki və keçmiş məmurlara görə, bir neçə nəfərin həbsinə order istəyəcək. Lakin hər iki iş üzrə şübhəlilər barəsində həbs qətimkan tədbirinin yaxın vaxtlarda verilməsi gözlənilmir.

Bu işlər münaqişə başlayandan bəri qaldırılan ilk beynəlxalq ittihamlardır. Onlar xüsusi istintaq qruplarının aylarla davam etdirdiyi işdən sonra peyda olublar.

İşlərdə Rusiyanın ukraynalı uşaq və yeniyetmələri oğurlayaraq Rusiyanın yenidən təhsil düşərgələrinə göndərdiyi, Kremlin isə qəsdən mülki infrastrukturu hədəfə aldığı iddia edilir.

Baş prokuror Kərim Xan ilk öncə ittihamlarını ibtidai istintaq hakimləri kollegiyasına təqdim etməlidir və onlar həbs qərarı vermək üçün qanuni standartların yerinə yetirilib-yetirilmədiyinə və ya müstəntiqlərin daha çox sübuta ehtiyac olub-olmamasına qərar verəcək.

Məhkəmənin hər bir konkret iş üzrə kimə ittiham irəli sürməyi planlaşdırdığı bəlli deyil. Həbs qərarı ilə bağlı sorğuların təsdiqlənməsini xahiş edən prokurorlar deyib: "Biz davam edən istintaqla bağlı təfərrüatları açıq müzakirə etmirik”.

Bəzi xarici diplomatlar və ekspertlər Rusiya prezidenti Vladimir Putinin məhkəmənin hərbi cinayətlər, insanlıq əleyhinə cinayətlər və ya soyqırımlarla bağlı işlərdə dövlət başçısının toxunulmazlığını tanımaması ilə bağlı ittihamlarla üzləşməsi ehtimalının olduğunu bildiriblər.

Bununla belə, ekspertlərin fikrincə, məhkəmə işlərə qiyabi baxa bilmədiyi üçün və Rusiyanın öz məmurlarını ekstradisiya etmək ehtimalı az olduğu üçün məhkəmənin başlanması ehtimalı aşağı olaraq qalır.

Kreml müharibə cinayətləri ilə bağlı iddiaları rədd edir, lakin beynəlxalq və ukraynalı müstəntiqlər işğalın ilk günlərindən bəri bir sıra vəhşiliklərə dair güclü sübutlar toplayıblar.

Birinci hadisə körpələrdən tutmuş yeniyetmələrə qədər uşaqların qaçırılması ilə bağlıdır. The New York Times və tədqiqatçıların müəyyən etdiyi kimi, Kremlin maliyyələşdirdiyi proqram çərçivəsində onlar Ukraynadan çıxarılaraq, Rusiya vətəndaşı olduqları evlərə yerləşdirilib və ya yenidən təhsil almaq üçün yay düşərgələrinə göndərilib. Onların bəziləri uşaq evlərinin və ya internat məktəblərinin uşaqları idi.

Yale Universiteti və ABŞ Dövlət Departamentinin Münaqişələri Müşahidə Mərkəzinin fevral ayında açıqladığı hesabatda bildirilir ki, Rusiyadakı 43 düşərgədə ən azı 6000 ukraynalı uşaq saxlanılır. Ukraynada isə martın əvvəlinə onların sayının 16 mindən çox ola biləcəyi bildirilib.

İkinci işdə Beynəlxalq Cinayət Məhkəməsinin baş prokurorunun Rusiyanın hərbi əməliyyatlardan uzaq olan və "qanuni hərbi hədəflər” hesab edilməyən mülki infrastruktura, o cümlədən su təchizatı, qaz və elektrik stansiyalarına davamlı hücumlarını nəzərdən keçirəcəyi gözlənilir.

ABŞ hökumətində Kremlin həyati əhəmiyyətli mülki infrastruktura qəsdən hücum etmək qərarına işıq salan dəlillər var, lakin prezident Co Bayden materialların yayılmasını təsdiq edib-etməmək barədə hələ qərar verməyib. Müdafiə Nazirliyi kəşfiyyat məlumatlarının ötürülməsinə mane olur, çünki o, amerikalıların təqibinə yol aça biləcək bir presedent yaratmaqdan qorxur.

Keçmişdə BCM hakimləri həbs qərarı və ya çağırış vərəqələri verməzdən əvvəl iddiaları nəzərdən keçirmək üçün bir neçə ay sərf etmişlər. Lakin, Ukraynada baş verən dağıntılar məhkəməni tez hərəkət etməyə məcbur etdi.

Məhkəməyə tərəf olan 40-dan çox ölkə müdaxilə etməyi xahiş edib. Ukrayna BCM-nin rəsmi üzvü deyil, lakin o, öz ərazisi üzərində məhkəmə yurisdiksiyasını verib.

Eyni zamanda, bir qrup hökumət və beynəlxalq təşkilat Beynəlxalq Cinayət Məhkəməsinin yurisdiksiyasına malik olmayan təcavüz cinayətinə görə Rusiyanı təqib etmək səlahiyyətinə malik ayrıca beynəlxalq məhkəmənin yaradılmasının tərəfdarıdır.

Kanal14.az
Nizami Təhməzov