Gündəm / Cəmiyyət / Dünya / Səhiyyə

Dünyanın ən qəribə və müalicəsi olmayan XƏSTƏLİKLƏRİ

Dünyanın ən qəribə və müalicəsi olmayan XƏSTƏLİKLƏRİ

Diabet, hipertoniya və ya astma kimi demək olar ki, hamımızın eşitdiyi tibbi xəstəliklər var. 
 
"Kanal14.az" xəbər verir ki, insanlar bədənlərindəki balanssızlıqlar və ya zərərli orqanizmlərin yaratdığı problemlər səbəbindən xəstələnə bilərlər. Bu xəstəliklərin bir çoxu adi vəziyyətlərə əsaslansa da, bəzi xəstəliklər çox qəribə hallardan yarana bilər.  

Nadir adları ilə fərqlənən xəstəlikləri təqdim edirik:

1. Hutchinson-Gilford Progeria sindromu

Hutchinson-Gilford Progeria sindromu, bir insanın uşaqlıqdan başlayaraq sürətli qocalması ilə qarşılaşdığı olduqca nadir bir vəziyyətdir. 4 milyonda bir olan bu xəstəlik 1886-cı ildən bəri 131-dən çox insanda müşahidə olunub.

Qocalmış dəri, kövrək sümüklər, böyrək çatışmazlığı və saç tökülməsi kimi simptomları olan bu xəstəliyin müalicəsi yoxdur, lakin 2020-ci ilin noyabr ayında ABŞ Qida və Dərman İdarəsi (FDA) qıcıqlanmanı azaltmağa kömək edə biləcək bir dərmanı təsdiqləyib. 
 
2. Pivə sindromu

Pivə sindromu və ya anormal bağırsaq fermentasiya sindromu kimi tanınan bu xəstəliyi olan insanlar karbohidratla zəngin qidalar yedikdən sonra bağırsaqlarında saf spirt (etanol) əmələ gətirirlər. Bu vəziyyət bağırsaqda maya növü olan Saccharomyces cerevisiae-nin çox olması ilə əlaqədardır. Bu vəziyyətin əsas müalicəsi pəhriz dəyişiklikləri və sadə şəkərlərin, təmizlənmiş karbohidratların, maya məhsulları və kiflənmiş qidaların azaldılmasıdır.

3. Stounman sindromu

Stounman sindromu kimi tanınan Fibrodysplasia Ossificans Progressiva (FOP), tendonlar və əzələlər kimi birləşdirici toxumaları tədricən sümüyə çevirən bir xəstəlikdir. Xəstəliyin irəliləməsi boyundan çiyinlərə qədər başlayır, tədricən bədənin aşağı hissələrinə və nəhayət ayaqlara doğru irəliləyir.

Oynaqlar xəstəlikdən təsirləndiyi üçün bədən hərəkətləri də məhdudlaşdırılır. Xəstə ağzını açmaqda, yemək yeyərkən və danışarkən çətinlik çəkir. Ancaq bu, hər 2 milyon insandan birində rast gəlinən bir xəstəlik olduğundan, hazırda bu vəziyyətin müalicə variantları yoxdur.

4.  "Alisa möcüzələr diyarında" sindromu 

İngilis psixiatrı Con Todd ilk dəfə 1955-ci ildə "Alisa möcüzələr diyarında" sindromunu təsvir etmişdir. Todd bu xəstəliyi Lyuis Kerrollun məşhur romanındakı "Alisa möcüzələr diyarında" kiçilmək və genişlənmək kimi sehrli çevrilmələr yaşayan baş qəhrəman Alisa ilə müqayisə etdiyi üçün bu adı verib. Bu nevroloji sindrom adətən ölçü və məsafə qavrayışını pozan miqren tutmaları ilə özünü göstərir.

Bu sindromdan əziyyət çəkən insanlar bədən hissələrinin daha böyük və ya kiçik olduğunu düşünür. Sindrom adətən gənc uşaqlara təsir edir.  
 
5. Balıq qoxusu sindromu

Bir insanda xalq arasında balıq qoxusu sindromu kimi tanınan trimetilaminuriya varsa, həmin şəxsin təri çürüyən balıq qoxusunu xatırladan bir qoxu yayır. Beləliklə, bu vəziyyət bədən trimetilamin adlı birləşməni parçalaya bilmədikdə baş verir. İrsi metabolik pozğunluq olan bu xəstəlik səbəbindən insanın sidikdə, tərində və nəfəsində balıq qoxusu olur. Müalicəsi də yoxdur, ancaq paxlalılar, yerfıstığı, yumurta və müəyyən növ balıq və ətdən uzaq bir pəhriz ilə simptomları azaltmaq olar.

6. Alkaptonuriya

Qara sidik xəstəliyi kimi də tanınan alkaptonuriya irsi xəstəlikdir və bədəndə homogentis turşusu adlanan kimyəvi maddənin yığılması ilə nəticələnir və toxumaların rəngini tündləşdirir. Yığılmış turşu qığırdaq, vətər, sümüklər, dırnaqlar, qulaqlar və ürək də daxil olmaqla, bədənin demək olar ki, hər yerində tünd rəngin dəyişməsinə və müxtəlif problemlərə səbəb olur. Dünyada hər 1 milyon insandan birində rast gəlinən bu xəstəliyin müalicəsi yoxdur.

7. Gəzən cəsəd sindromu

Gəzən cəsəd sindromu depressiya ilə əlaqəli nöropsikiyatrik xəstəlik olan Kotard sindromu da adlanır. Bu sindrom bir xəstəlik deyil, başqa bir psixiatrik vəziyyətin əlamətidir. Semptomlar adətən antidepresanlar, antipsikotiklər və narahatlıq əleyhinə dərmanlar kimi dərmanlarla idarə olunur, lakin dərmanlar və danışıq terapiyası nəticə vermədikdə elektrokonvulsiv terapiya (EKT) son çarə kimi istifadə edilə bilər. 

8. Xarici vurğu sindromu 

Xarici vurğu sindromu beynin nitqdə iştirak edən hissəsinin zədələnməsi nəticəsində yaranır. Bu, insan birdən-birə oyandıqda fərqli bir aksentlə danışdıqda baş verir. Çox vaxt insult, travma, şişlər və digər nevroloji vəziyyətlər səbəb olur. Ən çox görülən müalicə, insanın normal nitqinə qayıtmasına kömək etmək üçün loqopedikdir.

9. Pika

Pika olan insanlar məcburi olaraq qida dəyəri olmayan qidaları yeyirlər. Bu maddələr buz kimi zərərsiz və qurudulmuş boya, təbaşir və metal parçaları qədər zəhərli ola bilər. Bu pozğunluq daha çox uşaqlarda, hamilə qadınlarda və əqli qüsurlu insanlarda rast gəlinir. Müalicəsi olmayan bu xəstəliyin psixoloji problemdən qaynaqlandığı düşünülür.

10. Qurd adam sindromu 

Hipertrikoz, həmçinin canavar sindromu olaraq bilinir, insanın bədəninin hər hansı bir yerində, o cümlədən üzündə həddindən artıq tüklənmənin meydana gəlməsidir. Saçların böyüməsi o qədər baş verir ki, insan canavar bənzəyir.