Gündəm / Hadisə / Dünya

Naci Görürdən İstanbul zəlzələ xəbərdarlığı: Birdən iki qırılma 7,5 - 7,6-ya çata bilər

Naci Görürdən İstanbul zəlzələ xəbərdarlığı: Birdən iki qırılma 7,5 - 7,6-ya çata bilər

"Kanal14.az" "Ntv.com.tr"a istinadən xəbər verir ki, Kahramanmaraşdakı zəlzələlərdən sonra gözlər ola biləcək İstanbul zəlzələsinə çevrildi. Bələdiyyələr riskli strukturları boşaltmağa davam edərkən, ekspertlərdən xəbərdarlıqlar gəlməyə davam edir. Elmlər Akademiyasının üzvü Yer alimi Prof. Dr. Naci Görür, iki qırılmanın qopacağı təqdirdə gözlənilən zəlzələnin 7.2 ilə 7.6 arasında dəyişəcəyini bildirib. Görer "Avropa tərəfi zəlzələ baxımından Asiya tərəfinə nisbətən daha risklidir"- deyə, vurğulayıb.

İki böyük zəlzələ fəlakətinin yaralarını sarmağa çalışır. Dağıdıcı zəlzələlərdən sonra ekspertlərdən İstanbul zəlzələsi ilə bağlı açıqlamalar gəlməkdə davam edir.

Elmlər Akademiyasının üzvü Yer alimi Prof. Dr. Naci Görür Kahramanmaraşda 7,7 və 7,6 bal gücündə zəlzələlərdən sonra baş verən təkanları dəyərləndirib.

Prof. Dr. Naci Görür Kayseri və Sivasda baş verən zəlzələlərdən sonra həmin bölgədəki qırıqlarda hərəkətin ola biləcəyi ilə bağlı xəbərdarlıq edib. Mümkün Mərmərə zəlzələsini qiymətləndirən Prof. Dr. Naci Görür təkcə zəlzələ üçün deyil, həm də iqlim dəyişikliyi ilə bağlı tədbirlərin görülməsini tələb edib.

Naci Görür, Mərmərə dənizində tez-tez baş verən 3 və 4 bal gücündə zəlzələlərlə bağlı, "Mərmərə dənizində zəlzələlər çox tez baş verir. Xüsusilə Mərkəzi Mərmərə xəndəyindən, yəni Silivridən qərbə, Tekirdağda. , dənizdə çox tez-tez zəlzələlər olur. Bu zəlzələlər Əsasən 3 və 4 zəlzələlər olur.Bu zəlzələlərin əhəmiyyətli hissəsi tektonik zəlzələlər deyil. Daha çox dənizin dibindən çıxan təbii qazdan asılıdır. Ona görə də təbii qaz Çıxışlar və o bölgədəki fəaliyyət belə zəlzələlər yarada bilər. Bu 4.1 bal gücündə zəlzələyə əhəmiyyət vermək düzgün deyil. Çox tez-tez baş verə bilər”- deyib.

Görür bildirib ki, Avropa tərəfindəki zəmin Anadolu tərəfindən daha zəifdir.

"İstanbulda rayonlar əsasında sabitlikdən danışırıqsa, Avropa tərəfindəki yerlər zəlzələlərə nisbətən daha həssasdır”. Görür bunun səbəbinin Avropa tərəfindəki geoloji birləşmələr və xüsusiyyətlər olduğunu bildirib.

Görer qeyd edir ki, - "Asiya tərəfindəki rayonlar, geoloji quruluşlar baxımından Avropa tərəfindəki rayonlara nisbətən nisbətən daha yaxşı vəziyyətdə ola biləcək yerlərdir. Avropa tərəfi zəlzələlər baxımından Asiya tərəfinə nisbətən daha problemlidir, çünki orada geoloji formasiyalar daha gəncdir. Torpaq xüsusiyyətlərinə görə daha zəifdir. Formasiyalar baxımından daha möhkəmdir".

Mümkün Mərmərə zəlzələsi ilə bağlı xəbərdarlıq edən Prof. Dr. Naci Görür Mərmərə dənizində gözlənilən zəlzələnin 7,2 ilə 7,6 bal arasında dəyişəcəyini bildirib.

"7,5 bal gücündə zəlzələ üçün bütün ssenarilər və hazırlıqlar görülür. Mərmərədə zəlzələlər yaradacaq iki aktiv qırılma xətti var. Bunlardan biri təxminən 45 kilometr uzunluğunda olan Adalar qoludur. Bu tamamilə qırıldıqda 6" dərəcəli zəlzələ yaradır. "Digəri Kumburqaz fay qoludur. Yeşilköy sahilindən Silivri sahilinə qədər uzanır. Bu 65 kilometr uzunluğundadır. Qırılanda minimum 7,2 istehsal edir. Hər ikisi qırılsa, 7,5 və ya 7,6-ya çata bilər". Tekirdağ fayı böyük ehtimalla 1912 Mərmərənin qərbində Şarköy. "Zəlzələdə qırıldığı üçün orada böyük bir zəlzələ olacağını düşünmürük. Ona görə də Mərmərədəki zəlzələnin 7,2 ilə 7,6 arasında dəyişəcəyini düşünürük" - deyib..

Kahramanmaraş mərkəzli zəlzələlərdən sonra Anadolu boşqabının orta hesabla 7 metr yarım cənuba atıldığını izah edən Görür, bu iki zəlzələ səbəbiylə dəyişdiyini açıqlayıb.

"Bu iki böyük zəlzələ səbəbiylə bu bölgələrdə fayların müəyyən mənada hərəkətə keçməyə başladığını və zaman-zaman zəlzələlərin meydana gəlməsinin normal olduğunu söylədik. "Normal qəbul edilməsi lazım olduğunu söylədik. Kayseri və Sivasda zəlzələ baş versə, bizim üçün təəccüblü olmayacaq. İki zəlzələ ilə əlaqədar həmin bölgələrdəki qırılmalarda hərəkət ola bilər”.

Həmçinin İqlim Dəyişikliyi ilə bağlı xəbərdarlıq edən Prof. Dr. Naci Görür, "Yalnız zəlzələlər deyil, iqlim dəyişikliyi də başımıza gələcək. Görürsünüz ki, yağıntılar yağır, tufanlar olur, sellər, qayalar uçur, sürüşmələr baş verir. Dünya istiləşir, dəniz səviyyəsi qalxır. Dünya dənizinin istiləşməsi. səviyyə o deməkdir ki, dəniz bu gün və sabah sahillərimizi su altında qoyacaq.Yox, amma bir dövlət uzun müddət də olsa bunları düşünüb tədbir görməlidir. Ona görə də Türkiyə bir fəlakət nazirliyinə layiqdir, bu doğru yoldur." - deyib.

Kanal14.az
Jalə Əsədova