Enerji qiymətləri görünməmiş zirvələrə qalxmış ola bilər. Lakin, Fransanın dövlət tərəfindən idarə olunan enerji şirkəti EDF 2022 üçün bu il 17,9 milyard avro (16 milyard funt sterlinq) rekord illik itki ilə acınacaqlı bir il oldu.

"Kanal14.az" BBC-yə istinadən bildirir ki, Fransız istehlakçıları üçün enerjiyə olan qiymət həddi EDF-nin mənfəətinə ağır zərbə vurdu, lakin onun bir çox atom elektrik stansiyalarının təmir üçün məcburi bağlanması da elə etdi.

Bu itkilər Fransanın korporativ tarixində - 20 ildən çox müddətdə ən böyük üçüncü itkidir.

EDF-nin borcları artıq, 64,5 milyard avroya çatıb.

Zərərlər, beş milyon ev təsərrüfatını elektrik enerjisi və qazla təmin etməklə 1,12 milyard funt sterlinq əsas mənfəət əldə edən EDF-nin Böyük Britaniyada yerləşən biznesindən kəskin şəkildə fərqlidir.

Fransada prezident Emmanuel Makron hökuməti Rusiyanın Ukraynaya təcavüzünə cavab olaraq, istehlakçılar üçün tarif "qalxanı” tətbiq edib. Enerji şirkətlərini 2022-ci ildə 4%, ardınca isə 2023-cü ildə 15% artımla məhdudlaşdıraraq, inflyasiyanı digər Avropa ölkələrindən daha aşağı səviyyədə saxladı.

Lakin, bu o demək idi ki, EDF elektrik enerjisini Fransız istehlakçılara zərərlə satmalı oldu. İngiltərə istehlakçıları isə öz enerjilərinə görə daha çox pul ödədilər.
EDF Fransanın elektrik enerjisi bazarının təxminən 80%-nə sahibdir.

Fransız sənayesi Vivendi Universal və France Telecom-un hər ikisinin əvvəlki il üçün 20 milyard avrodan çox itki verdiyi 2002-ci ildən bəri belə pis nəticələr görməmişdi.

EDF heç vaxt belə böyük itkilər barədə məlumat verməmişdi.

"2022-ci ilin nəticələrinə elektrik enerjisi istehsalımızın azalması, həmçinin çətin bazar şəraitində Fransada tətbiq edilən müstəsna tənzimləmə tədbirləri əhəmiyyətli dərəcədə təsir etdi" deyən Baş İcraçı Luc Remont, EDF-nin prioritetinin şirkəti yenidən işə salmaq olduğunu söylədi. O, 2023-cü ildə əsas gəlirlərin əhəmiyyətli dərəcədə yüksək olacağını söylədi.

EDF-nin Fransadakı nüvə hasilatı 30% azalaraq, 1988-ci ildən bəri ən aşağı səviyyəyə enib. Çünki, onun 56 köhnə atom elektrik stansiyasının yarısından çoxu Covid-19 pandemiyası səbəbindən təxirə salınan təmir üçün oflayn olub.
Fransa Avropada ən böyük nüvə stansiyasına malikdir.

Kesintilər Fransanın onilliklər ərzində ilk dəfə elektrik enerjisinin xalis idxalçısı olması demək idi.

EDF-nin maliyyə problemlərinin müxtəlif səbəbləri var, lakin digər əsas amil onun istehsalının dörddə birini rəqiblərinə sabit qiymətə satmaq məcburiyyətində olmasıdır.

Arenh (Tarixi Nüvə Elektrikinə Tənzimlənən Giriş) kimi tanınan sistem EDF-nin - böyük nüvə gücü ilə - inhisarçı təchizatçıya çevrilməsindən narahat olan Aİ-ni təmin etmək üçün 2010-cu ildə hazırlanmışdır.

Bu o demək idi ki, Fransa elektrik enerjisi bazarı rəqabətə açıla bildi, lakin EDF deyir ki, o, şirkəti rəqiblərinə subsidiya vermək kimi absurd vəziyyətə salıb.

2022-ci ildə bir keçmiş baş direktorun sözləri ilə desək, hər şey "sürreal” oldu. Avropa bazarında elektrik enerjisinin bahalaşması səbəbindən EDF-nin öz istehsal gücü texniki problemlərə məruz qaldı və hökumət aşağı qiymət zəmanətini müştərilərə uzatdı - EDF elektrik enerjisini vahidi 100 avroya alıb, onu satmalı oldu. € 46-da rəqiblər.

Bu rəqiblərin çoxu, EDF iddia edir ki, heç də real oyunçular deyil, sadəcə bazar treyderləridir.

Üç keçmiş CEO sistemi "zəhərli həb" kimi təsvir edib və sistemi Fransanın maraqlarına zidd olan saxtakarlıqda Aİ və Almaniyanı günahlandırıb.

Fransa dövləti artıq EDF-nin 84%-nə nəzarət etsə də, hökumət şirkətin tam milliləşdirilməsi prosesinə başlayıb. Ən azı Arenh üçün böyük dəyişikliklər ola bilər.

Prezident Makron, Aİ-nin məqsədlərinə uyğun olaraq, Fransanın 2050-ci ilə qədər karbon neytrallığına çatmasına kömək etmək üçün altı yeni reaktor planları ilə nüvə sənayesində bir intibahdan danışıb.

Kanal14.az
Zülfiyyə Məmmədova