15-18 mart tarixlərində Azərbaycan ordusu 100-ə qədər zirehli texnika, 200 raket və artilleriya qurğusu, 30 döyüş təyyarəsi və pilotsuz uçuş aparatının cəlb olunduğu, 10 000-ə qədər hərbçinin iştirakı ilə terrorla mübarizə təlimləri keçirir. Ssenariyə görə, qoşunlar dağlıq və meşəlik ərazidə qanunsuz silahlı qrupları və təxribat bölmələrini məhv edəcək.

"Manevrlər zamanı əsas diqqət komandanlıq və idarəetmə - bölmələrin və alt birləşmələrin yenidən birləşdirilməsinə, döyüş koordinasiyasının yaxşılaşdırılmasına və birləşmiş silah birləşmələri, raket və artilleriya qoşunları, aviasiya və xüsusi təyinatlı qüvvələr arasında qarşılıqlı əlaqələrin artırılmasına yönəldildi. Təlimlərin mövzusu və məzmunu Azərbaycan Respublikası Müdafiə Nazirliyinin 2020-ci ilin payızında Qarabağdakı döyüş əməliyyatları ilə əlaqələndirilir. Aydındır ki, şərti rəqib çox spesifik bir qonşudur”, - deyə Rusiyanın "Sputnik” İnformasiya Agentliyi xəbər verir.

Xəbərdə əlavə edilir ki, 16-20 mart tarixlərində Ermənistan Silahlı Qüvvələri 7500-dən çox hərbi qulluqçu, 100 zirehli texnika, 200 raket və artilleriya qurğusu, 90 hava hücumundan müdafiə sisteminin iştirakı ilə bütün əməliyyat istiqamətlərində genişmiqyaslı hərbi təlimlər keçirir: "Operativ-taktiki epizodlarda canlı atışla alt birləşmələrin atəşə nəzarət təlimləri keçiriləcək. Quru qüvvələrinə və xüsusi təyinatlı qüvvələrə dəstək olmaq üçün hava hücum silahları, yəni zərbə təyyarələri istifadə ediləcək. Bu təlimlərin əsas vəzifəsi qoşunların döyüş hazırlığının yoxlanılması adlansa da, manevrlər qonşu Azərbaycanın hərbi fəaliyyətinə birmənalı cavab kimi görünür”.

İki ölkənin bu "əzələ nümayişi” Qarabağdakı qaynar payız hadisələrindən sonra ilk dəfə baş verir. Rusiya Xarici İşlər Nazirliyi bildirib ki, Azərbaycanın planlaşdırılan hərbi təlimləri bölgədə təhlükəsizlik riski yaratmır. Rusiya sülhməramlı kontingentinin hərbi qulluqçuları məsuliyyət dairələrindəki vəziyyəti etibarlı şəkildə idarə edirlər. Ermənistanda isə parlamentin hələ ləğv etmək niyyətində olmadığı hərbi vəziyyət 2020-ci ilin sentyabrından bəri davam edir.

Bəzi xarici müşahidəçilər iki ordunun irimiqyaslı manevrlərindən narahatdırlar ki, baş verənlər yeni bir müharibəyə gətirib çıxara bilər. Bəs bu cür düşüncələr nə dərəcədə realdır? Həqiqətən də, bu cür fərziyyələrə görə, Azərbaycanın Dağlıq Qarabağı tam qaytarmaq üçün ya Rusiya sülhməramlılarına təzyiq göstərməli, ya da Ermənistan ərazisinə hücum etməli olduğu ortaya çıxır. Aydındır ki, bu, tamamilə Bakının maraqlarına cavab vermir.

Bəs onda kim başlayacaq? Ermənistan "DQR-in Azərbaycan tərəfindən işğal olunmuş hissələrini” geri almağa çalışacaq? İndiki potensialı ilə bu da ciddi deyil. Yəni manevrlər fonunda bu cür fərziyyələrin irəli sürülməsinin arxasında nə dayanır?

Azərbaycan Respublikası Müdafiə Nazirliyinin keçmiş əməkdaşı, hərbi ekspert Cavanşir Hüseynov son prosesləri AYNA-ya şərh edib:

"Prinsipcə, hər hansı bir manevrin məqsədi yalnız ordunun təlim və döyüş qabiliyyətini artırmaq deyil. Bu, həm güc nümayişidir, həm də sanki hərbi-siyasi bir aksiyadır. Yəni həqiqi bir əməliyyat keçirməyin mümkün olmadığı hallarda və ya düşmənin bir növ təcavüz təhdidini gözləyərək, dövlət bir qayda olaraq, iddia edilən münaqişə zonasına yaxın ərazidə manevrlər edir. Bu, ilk növbədə, qüvvələrin müəyyən bir istiqamətdə birləşməsi və ən əsası ordunun hazır olduğunu, dayandığını və hər an bir növ preventiv əməliyyat keçirə biləcəyini nümayiş etdirməkdir.

Bu baxımdan açıqlanan manevr ssenarisi hər zaman maraqlıdır. Bu vəziyyətdə Azərbaycan açıq şəkildə bildirdi ki, təlimlər dağlıq və meşəlik ərazilərdə terrorçu silahlı birləşmələri zərərsizləşdirmək və məhv etmək bacarıqlarının inkişaf etdirilməsini əhatə edir və bu, Cənubi Qafqazdakı vəziyyəti yaxından izləyən hər kəsə və ilk növbədə ermənilərə vəziyyəti aydın şəkildə göstərir: Lazım gəldikdə, Azərbaycan Üçlü Bəyanatın şərtlərini pozaraq, öz hərbi qulluqçularını Rusiya keçid məntəqələrindən Qarabağa keçirməyə çalışan Ermənistana qarşı meşələrin təmizlənməsinə başlaya bilər. Azərbaycan tərəfdən hər şey son dərəcə aydın və açıqdır.

Bir qayda olaraq, bu, həm də beynəlxalq bir təcrübədir - münaqişə tərəfləri və ya münaqişə öncəsi ölkələrdən biri manevrlərə başlayırsa, ikincisi də eyni dövrdə təlimlərə başlayır. Bunu tez-tez Rusiya və NATO ölkələrinin timsalında görürük, biri başlayırsa, digəri də eyni hərəkətləri oxşar istiqamətdə aparır.

Bu vəziyyətdə Ermənistanın etdikləri daha çox nümayişdir. Biz başa düşürük ki, Ermənistanın açıq genişmiqyaslı hərbi əməliyyat üçün nə gücü, nə də vəsaiti var. Məsələ hərbi texnikanın məhv edilməsində deyil, daha çox döyüş ruhunda olmaqdadır. Azərbaycan ordusunun hərbi qulluqçuları indi özlərini qalib hiss edirlər, döyüş əməliyyatları baş verəcəyi təqdirdə mənəvi və psixoloji yüksəliş, motivasiya var.

Buna görə də təlimlər bu gün erməni tərəfdən hərbi deyil, daha çox aksiyadır. Əlbəttə ki, hərbi əməliyyatların bərpası riski heç vaxt istisna edilə bilməz, lakin indidən 2021-ci ilin payızında hər hansı bir genişmiqyaslı müharibə olacağını proqnozlaşdırmaq düzgün olmazdı. Güman etmək olar ki, meşələrdə bəzi təxribatçı qruplarının tapılması halında Azərbaycan qüvvələri bu bölgələrdə bir təmizləmə əməliyyatı aparacaq və indi hərbi personal bu əməliyyat üçün hazırlanır. Bunun üçün lazım olduqda top, zirehli texnika və aviasiyanın cəlb ediməsi ilə hərbi hissələr arasında koordinasiya qabiliyyəti çox vacibdir. Bunlar, məncə, Azərbaycan ordusunun indi "itilədiyi” bacarıqlardır”.